Það er mikilvægt að vinna markvisst að aukinni sjálfbærni og vera samfélagslega ábyrg, en hvar er best að byrja og hvernig verðum við öflugir sjálfbærni leiðtogar?
Það eru margar og ólíkar leiðir sem standa okkur til boða á sjálfbærni vegferðinni. Skrefin eru bæði stór og lítil, öll hafa þau áhrif .
Mikilvægt er að hefja vegferðina til samfélagslegslegrar ábyrgðar og sjálfbærni sem allra fyrst. En hvernig er samfélagsleg ábyrgð í framkvæmd? Hvernig er hægt að innleiða samfélagsábyrgð og sjálfbærni í daglegan rekstur fyrirtækja og stofnana?
Hægt er að fara mismunandi leiðir — mikilvægt er að fyrirtæki og stofnanir finni leið sem hentar.
Hvar liggja styrkleikar þíns fyrirtækis, sveitafélags eða stofnunar þegar kemur að samfélagsábyrgð og sjálfbærni? Fyrsta skrefið er að staldra við og meta það. Þegar að því kemur getur verið gott að líta til aðferðarfræði sjálfbærni mikilvægisgreininga (e. materiality assessment).
Stundum er svo miklu meira gert en við áttum okkur á. Svo áttum við okkur líka á því, að hægt sé að gera svo miklu, miklu betur.
Við hjá Festu tökum fagnandi á móti þér og þínu fólki til að ræða fyrstu skrefin og hvernig þið getið gert enn betur. Tækifærin eru endalaus. Líttu á þetta sem kjörið tækifæri til þess að skerpa á samkeppnisforskotinu.
Hér er einungis lítið brot að af þeim tækjum og tólum sem hægt er að nota við innleiðingu á samfélagsábyrgð og sjálfbærni í daglegan rekstur.
Fyrirtæki geta dregið úr losun sinni á gróðurhúsalofttegundum og takið þannig þátt í baráttunni við hamfarahlýnun og unnið að framgangi heimsmarkmiðann.
Aðgerðir fyrirtækja, sveitafélaga og stofnana í loftslagsmálum skipta sköpum og án þeirra er ólíklegt að þjóðir heims geti staðið við markmið Íslands að verða kolefnishlutlaust fyrir árið 2040.
Loftslagsmælir Festu er þér að kostnaðarlausu. Hann var hannaður og uppfærður af fyrirtækjum og Reykjavikurborg og er í samræmi við alþjóðlega og innlenda staðla.
Mælirinn er nú komin í vefútgáfu á ClimatePulse.is og er afar einfaldur í notkun og hverju skrefi fylgja leiðbeingar tengdar þeim upplýsingum sem skrá þarf inn.
Loftslagsmælir Festu er hugsaður sérstaklega fyrir lítil og meðalstór fyrirtæki sem eru að taka sín fyrstu skref í loftlagsaðgerðum og mælingum. Mælirinn byggir á alþjóðlega viðurkenndum mælikvörðum og er aðlagaður að íslensku umhverfi.
Þegar búið er að svara spurningunum færðu samantektarskýrslu og getur valið að deila niðurstöðunum með Festu.
UN Global Compact er samfélagssáttmáli fyrirtækja og Sameinuðu þjóðanna.
Fyrirtæki sem gerast þáttakendur að UN Global Compact, gera hagaðilum sínum grein fyrir samfélagsstefnu sinni með reglulegri upplýsingagjöf. Þátttakendur skuldbinda sig til skila á árlegri stöðuskýrslu (samfélagsskýrslu) sem svo er aðgengileg á vefsvæði Global Compact.
Global Compact byggir á 10 viðmiðum sem fyrirtæki setja sér að fara eftir. Þá skuldbinda þátttakendur sig til að vinna að framgangi heimsmarkmiða Sameinuðu þjóðanna.
Global Compact Academy er lifandi fræðsluvettvangur sem er opin fyrir þátttakendur. Þar má nálgast fræðsluefni, námskeið og kennslustundir sem fyrirtæki geti nálgast án endurgjalds og deilt á sína starfsmenn að vild.
Samtök atvinnulífsins eru tengiliður íslensks atvinnulífs við Global Compact.
Hér má sjá þá íslensku aðila sem eru þáttakendur í Global Compact. Festa hefur verið þátttakandi frá árinu 2012.
GRI eru alþjóðlega viðurkenndir staðlar um miðlun upplýsinga um samfélagslega ábyrgð og eru notaðir í yfir 100 löndum. 80% af 250 stærstu fyrirtækjum heims nota GRI og vinningshafar Samfélagsskýrslu ársins á Íslandi 2018 og 2019 byggðu skýrslur sínar á GRI.
GRI eru almennt taldir víðtækustu og nákvæmustu staðlarnir til að halda utan um efnahagsleg, umhverfisleg og félagsleg áhrif fyrirtækja og stofnana.
GRI skýrslur geta verið annað hvort “Core” eða “Comphrehensive”. Sé unnið að “Core” skýrslu er verið að vinna með færri staðla og skýrslan ekki jafn umfangsmikil og þegar unnið er með “Comprehensive”.
——————————————————————-
Hér má nálgast íslenska þýðingu á stöðlunum. Þýðingin er unnin af Staðlaráði Íslands í samráði við Festu. ISAVIA, eitt af aðildarfélögum Festu, fjármagnaði uppfærða þýðingu (2020) ásamt því að leggja til ómetanlega aðstoð sérfræðinga sinna við yfirlestur og uppsetningu.
Principles of Responsible Investment (PRI) eru reglur um ábyrgar fjárfestingar. Reglurnar voru þróaðar af alþjóðlegum hópi stofnanafjárfesta í samstarfi við Sameinuðu þjóðirnar og eiga að endurspegla mikilvægi umhverfis, samfélags og stjórnarhátta í fjárfestingum fjárfesta.
PRI hljóðvarp – “The PRI podcast offers an insight into the world of responsible investment, with investor perspectives and discussion on a range of environmental, social and governance (ESG) topics.”
Stefnumótunar tól PRI – “The PRI proposes a five-part framework for investors that are seeking to understand the real-world outcomes of their investments, and to shape those outcomes in line with the SDGs. “
Heimsmarkmiðin eru framkvæmdaáætlun í þágu mannkyns, jarðar og hagsældar. Með henni er leitast við að stuðla að friði um gjörvallan heim og þar með auknu frelsi. Heimsmarkmiðin eru 17 talsins og mælt er með því að fyrirtæki og stofnanir innleiða þau í starfsemi sína. Hægt er að velja sér eitt markmið eða fleiri, en öll tengjast þau innbyrðis.
Festa leggur sig fram við að tengja öll sín verkefni við framgang heimsmarkmiðanna.
Nánari upplýsingar og tengingar við innleiðingar tól og tæki tengd heimsmarkmiðunum.
Kauphallir Nasdaq á Norðurlöndum hafa birt sameiginlegar leiðbeiningar fyrir fyrirtæki um birtingu upplýsinga um samfélagsábyrgð.
Þessir þættir eru umhverfismál, félagslegir þættir og stjórnarhættir eða UFS (e. ESG – environmental, social, governance). Leiðbeiningunum er ætlað að aðstoða fyrirtæki að birta upplýsingarnar á skýran og aðgengilegan hátt fyrir fjárfesta og aðra hagsmunaaðila.
Þýðing og útgáfa UFS leiðbeiningana eru samstarfsverkefni Festu, Viðskiptaráðs Íslands, Nasdaq,IcelandSIF og Staðlaráðs Íslands
Línuleg hagkerfi og viðskiptamódel þeim tengdum eru að færast yfir í hringrásarhagkerfi.
Með hringrásarhagkerfinu hönnum við í burtu sóun og úrgang, tekið er tillit til alls líftíma vörunar og/eða þjónustunnar.
Færum okkur frá því að framleiða og veita þjónustu í línulegu módeli og færum okkur yfir í hringrás þar sem hugað er að viðgerðum, endurnýtingu, endurframleiðslu og endurvinnslu.
Festa gegnir því hlutverki að tengja saman íslenska aðila þegar kemur að norræna hringrásarsamstarfs vettvanginum Nordic Circular Hotspot.
_____________________________________
Mælum hér með nokkrum örstuttum myndböndum sem útskýra hvað er átt við þegar við tölum um hringrásarhagkerfið:
Verkfærakista – innleiðing og stefnumótun
Víðtækt norrænt samstarfsverkefni, CIRCit, þróaði verkfærakistu fyrir norræn fyrirtæki til að greiða þeim leið að hringrás í rekstri. Hér má nálgast þessa verkfæra kistu en hún samanstendur af vinnubókum og stefnumótunarskjölum sem skiptast í sex ólíka þætti.
______________________________________
Hringrásarhagkerfið og byggingariðnaðurinn
Grænni byggð hefur tekið saman áhugavert efni um hringrásarhagkerfið og byggingariðnaðinn sem má nálgast hér.
Þá hefur Grænni byggð í samstarfi við Mannvirkjastofnun gefið út ítarlegan bækling um efnið og má nálgast hann hér.
ÍST ISO 26000 veitir leiðbeiningar um meginreglur samfélagslegrar ábyrgðar. Staðallinn er ekki vottunarstaðall heldur er leiðbeinandi. Hann undirstrikar mikilvægi árangurs og umbóta á frammistöðu að því er varðar samfélagslega ábyrgð.
Græn skref í ríkisrekstri er hvatakerfi fyrir allar framsæknar og ábyrgar stofnanir ríkisins.
Svanurinn er opinbert umhverfismerki Norðurlandanna. Svansmerkt vara er betri fyrir umhverfið og heilsuna. Frábær leið fyrir neytendur sem vilja umhverfisvænar vörur.
Fair Trade er vottun sem er staðfesting á því að vara er unnin á siðferðislegan og sanngjarnan hátt — án skaðlegra áhrifa fyrir starfsmenn. Einnig að þeir fái sanngjörn laun fyrir vinnu sína.
Ársskýrslur fyrirtækja falla undir lög um skylduskil sem útgefið efni sem ætlað er til dreifingar – nánari upplýsingar má nálgast hér.
Rafhlaðan rafrænt varðveislusafn Landsbókasafns Íslands tekur skýrslur til vörslu og má þannig auka aðgengi hagaðila að gögnum – skil fara fram hér.
Þetta er einungis brot af þeim leiðum sem hægt er að fara við að innleiða sjálfbærni og samfélagslega ábyrgð í rekstur fyrirtækja og stofnana.
Hjá Festu eru yfir 120 aðilar, fyrirtæki, stofnanir, sveitarfélög og félagasamtök, sem öll vinna að sjálfbærni og samfélagsábyrgð. Öll erum við saman á þessari vegferð. Við þurfum á þínum kröftum að halda. Komdu og vertu með.
Project Drawdown er gagnaveita sem er leiðandi á alþjóðavísu þegar kemur að lausnum í loftslagsmálum.
Hér má nálgast þær lausnir sem þar hafa verið teknar saman af Project Drawdown
Project Drawdown conducts an ongoing review and analysis of climate solutions—the practices and technologies that can stem and begin to reduce the excess of greenhouse gases in our atmosphere. Our work shows the world can reach Drawdown by mid-century, if we make the best use of all existing climate solutions. Certainly, more solutions are needed and emerging, but there is no reason—or time—to wait on innovation. Now is better than new, and society is well equipped for transformation today.
Í lok árs 2020 framkvæmdi Festa hagaðila-greiningu þar sem útgangspunkturinn var: Hvað telja ungmenna (16-30 ára) mikilvægt þegar kemur að sjálfbærni vegferð íslenskra fyrirtækja?
Viðtöl voru tekin við fjölbreyttan hóp ungmenna sem flest eru í forsvari eða í stjórnum ólíkra ungmennafélaga eða að starfa á sviði sjálfbærni á annan hátt. Lagðar voru fyrir þau spurningar sem bæði snúa að þeim sem neytendum og sem framtíðarstarfsfólki.
Niðurstöður greiningarinnar má nálgast hér – Report_young-voice-for-sustainbility-in-the-private-sector.pdf (samfelagsabyrgd.is)